Farzedin ki, trafik ışıklarında bekliyorsunuz. Önünüzde bir araba. Bu arada ışık kırmızıdan yeşile döndü. Baktınız önünüzdeki araba yerinden kımıldamıyor. Yeşil yanalı 10 saniye geçmiş. Hala duruyor. Peki bu araba eski bir Murat 131 mi olsa yoksa bir Ferrari mi olsa korna çalarak uyarma ihtimaliniz daha fazla olur?

    Doob ve Gross'un 1968 yılında yaptıkları araştırmaya göre insanların büyük çoğunluğu pahalı olan yani yüksek statüye sahip arabaya korna çalma ihtimallerinin daha yüksek olduğunu söylemiş. Ancak bu araştırmanın ikinci kısmı bir deneyden oluşuyor. Burada katılımcıların gerçekten böyle bir durumda gösterecekleri davranış incelenmek isteniyor. Katılımcıların öndeki eski ve ucuz arabaya mı yoksa yeni ve pahalı arabaya mı korna çalacakları test ediliyor.

    Sonuçlar oldukça ilginç: genel olarak aktılımcıların %84'ü öndeki ucuz ve eski arabaya ışık yeşil yandıktan sonraki 12 saniye içinde en az bir kere korna çalmış. Bu oran ise yeni ve pahalı araba söz konusu olunca %50'ye kadar düşmüş. Üstelik katılımcıların düşük statüyü temsil eden arabaya daha kısa sürede ve daha sık korna çaldıkları görülmüş. Hatta bu sonuçlar 1971 yılında Deaux tarafından tekrarlanarak teyit edilmiş.

    Temel olarak insanlar söyledikleri şeyin tam tersini yapmışlar. Peki neden? Aslında cevabı basit. Sebebi tam da patronuna, onun hakkında gerçekten ne düşündüğünü açıkça söyleyememen ile aynı. Hemen hepimiz, bilinçli ve bilinç dışı olarak yüksek statüye sahip insanların bize yapabileceklerinden korkarız.

    Işıklarda önümüzde duran araba bizde öfke yaratabilir. Ancak eğer sürücünün yüksek statü sahibi olduğunu gösteren işaretler varsa o zaman bu öfkemize hakim olmak için çaba sarfederiz. Statü, agresif davranışın ortaya koyup koyulmadığının, bir durumun kendi dinamiklerine ne kadar bağlı olduğunu gösteriyor.

    Benzeri şekilde, Harris 1974 yılında yaptığı araştırmayla insanların nazik kişilere daha az agresif davrandığını ama hem cinslerine daha fazla öfke gösterisinde bulunduğuna işaret ediyor.

    Sonuçta, bunca araştırma bize gösteriyor ki, çoğu zaman kendi davranışlarımızın ne olacağını biz bile bilmiyoruz. Tahmin ettiğimizin tam zıttı bir davranışı sergiliyebiliyoruz. O yüzden hiçbir zaman "Ben asla böyle bir şeyi yapmam" dememeliyiz.

http://www.psikolojitestleri.com
Online psikoloji testleri ve popüler psikoloji makaleler