OLASILIK YANILGISI: İNSANLAR NEDEN PİYANGO BİLETİ ALIR?

    Aslında insanlar, şans oyunlarındaki "şans"larının ne kadar düşük olduğunu gerçekten anlayabilseler asla oynamazlar. Ancak, olasılık yanılgısı, meşhur şans oyunlarını düzenleyen kurumlara deyim yerindeyse para basma imkanı veriyor.

    Tüm şans oyunları, insan beyninin çalışma prensiplerine dayanan basit bir yanılgıdan ilham alıyor. Tabi bir de çaresizlik içinde paraya kavuşma isteğini sayabiliriz.

    Bu temel prensip ile beynimiz, aklımıza çok kolay gelen örneklere dayanarak, bir hadisenin olma olasılığını çok yüksek gibi algılıyor. Şans oyunları mevzu bahis olunca, medyada dönen reklamlar ve çıkan haberler, hepimizi büyük ikramiyeyi kolayca kazanabileceğimiz yanılgısına düşürüyor. Halbuki, kazanan en fazla birkaç kişiyken, milyonlarca insanın kaybettiği gerçeğini göz ardı ediyoruz. Burada algıda seçicilikten de bahsetmek elbette mümkün. Aslında daha çok dış etkenler, bize kazanma ihtimalinin diğerlerine göre daha yüksek oranda gerçekleşebileceği mesajını verip bu algıyı yaratıyor.

    Hafızamıza dayanarak yaptığımız tüm olasılık hesaplamaları aslında bizi yanlış inanışlara götürüyor. Bu konuda verilebilecek bir başka örnek ise, cinayete kurban gitme ve köpekbalığı saldırısına uğrama olasılığı yanılgılarıdır.

    İnsanlar, bir cinayet sonucu ölme ihtimallerinin, mide kanseri nedeniyle ölme ihtimallerinden daha yüksek olduğunu düşünürler. Temel sebebi, medyada benzeri olayların sıklıkla yer almasıdır. Halbuki, mide kanserinden ölüm ihtimali cinayetten ölme ihtimalinden 5 kat daha fazladır. Matematiksel olarak ise, mide kanserinden ölüm oranlarının kendisi bile aslında çok düşük bir ihtimal içerir.

    Eğer bir bilgi, net, canlı ise ve daha kolay hatırlanabiliyorsa, o zaman beynimiz onun gerçekleşme ihtimalini daha yüksekmiş gibi yorumluyor. Aslında bunun hayatta kalma stratejisi olarak önemli bir rol oynadığı düşünülüyor. İnsanlar, hafızalarındaki kolay hatırladıkları bilgilerle çok fazla düşünmeden ve hızlı şekilde karar verip olası tehlikelerden kendilerini koruyabiliyorlar. Ancak, modern hayatın bu avantajımızı bize karşı bir silaha dönüştürmesi de insan zekasının bir başka parıltısı olarak yorumlanabilir.

http://www.psikolojitestleri.com
Online psikoloji testleri ve popüler psikoloji makaleleri